Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy

Nokaut przez opt out.

Jak wykorzystać klauzulę opt out do uzyskania celów, będących przedmiotem sporu zbiorowego. Przygotował dr Czesław Miś z Nowego Sącza.

OPT- OUT

Dyrektywa o klauzuli opt-out stanowi, iż lekarz może – oznacza to - nie musi, indywidualnie, dobrowolnie wyrazić zgodę na wydłużenie pracy powyżej 48 godzin/ tydz.,
a pracodawcy nie wolno dyskryminować czy wyciągać konsekwencji wobec pracownika, który nie wyrazi takiej zgody.1 Wymóg uzyskania indywidualnie i świadomie wyrażonej zgody, a nie poprzez układy zbiorowe, regulaminy pracy itp. potwierdził ETS w wyroku z dn. 5.10.2004r2. Podobny zapis znajduje się w projekcie nowelizacji ustawy o zoz.

Aby dyrektywa obowiązywała nie musi być wdrożona do ustaw polskich 3.
Pracodawcy - szpitale nie przestrzegają zapisu dyrektywy o klauzuli opt-out oraz innych.
Powszechność tych praktyk nie przesądza o ich zgodności z prawem. Najpóźniej do 1 maja 2004 r. dyrekcje szpitali obowiązane były wdrożyć do regulaminu pracy zapisy dyrektywy, wobec niedostosowania ustawy o zoz do dyrektywy. Obowiązek ten trwa nadal. Należy oczekiwać, iż przestrzeganie dyrektywy wymusi dopiero wejście w życie znowelizowanej ustawy o zoz, ( prawdopodobnie we wrześniu 2007r.), a wcześniej jest to możliwe wskutek działań prawnych lekarzy (procesy sądowe, wnioski do PIP, skargi do KE).

37 g 55 min. – etatowy tygodniowy wymiar czasu pracy lekarza 4
37 g 56 min - 48 godzin/tydzień praca w godzinach nadliczbowych.
48 godzin/tydzień i więcej - praca w wymiarze ponadnormatywnym, na którą lekarz może, co oznacza nie musi wyrazić zgodę.
Lekarze dyktują warunki.
Za pracę od 37 g 56 min do 48 godzin/tydzień stawki za pracę w godzinach nadliczbowych.
za pracę pow. 48g/tydz. w wymiarze ponadnormatywnym – stawki ponadnormatywne !
Etap I Jeśli pracodawca prosi lekarza, by pracował powyżej 48 godzin/tydzień5, to swoją zgodę lekarz warunkuje podwyżką wynagrodzenia zasadniczego do minimum
2,0 2,5 3,0 średniej krajowej odpowiednio do kwalifikacji.
Jeśli odmowa, to dalej nie rozmawia na temat klauzuli opt-out.
Etap II Za każdą godzinę "dyżuru" stawka godzinowa 120 zł. brutto - ½ stawki godzinowej adwokatów.Za pracę w dni świąteczne6 stawki wyższe.
Nie zaczynać od drugiego etapu !
Istnieje realne niebezpieczeństwo, że wynagrodzenia zasadnicze pozostaną nadal na żenująco niskim poziomie, a lekarze nadal zamiast zarabiać, będą dorabiać „cudowną przygodą” 7 bo będzie nieco lepiej opłacana. Po miesiącu, dwóch nacisku władze zmiękną.
Czy lekarz wykonuje pracę mniej odpowiedzialną, mniej ważną, mniej doniosłą niż adwokat ?
Etap I i II w formie aneksów do umowy o pracę, a nie „kontraktu” (umowy cywilno-prawnej).

W 2008 r. w etapie I odpowiednio do kwalifikacji 3,0 3,5 4,0 średniej krajowej wynagrodzenia zasadniczego lekarza. Etap II jak wyżej.

Ewentualne propozycje ugody typu podwyżka za zrzeczenie się rekompensat
od 1 maja 2004 r.8 zdecydowanie odrzucać.9

Pełnienie jednego "dyżuru" o czasie trwania 16 g i 35 min.(16,42 godziny) prowadzi
do przekroczenia 48 godzinnego tygodniowego limitu czasu pracy o 6 g 20 min.
[37g 55 min +16g 25 min =53 g 80 min = 54 g 20 min – 48 g10 = 6 g 20 min.(6,33 g) ]
Bez zgody na klauzulę opt-out nie ma możliwości całodobowej pracy szpitali.
Jest za mało lekarzy w Polsce11, aby szpitale całodobowo pracowały w systemie zmianowym przy zachowaniu maksymalnego 48 godzinnego tygodnia pracy.

Stosować w sposób ciągły do osiągnięcia zadowalających warunków pracy i pracy.

lek. Cz. Miś    18.04. 2007 r.


nokaut poprzez OPT- OUT
przypisy i wyjaśnienia

1 Art. 22 dyrektywy 2003/88.
Natomiast Rzecznik Ministerstwa Zdrowia p. Paweł Trzciński:
„Trwają prace nad dostosowaniem naszych przepisów do prawa wspólnotowego.
Chcemy dać lekarzom możliwość rezygnacji z dyżurów, bez wyciągania wobec nich konsekwencji. Jednak mamy nadzieję, że medycy dbając o swoich pacjentów nie pozostawią ich bez opieki”.
Gazeta Wyborcza, 11.04.2007r. s.4, Lekarze chcą prawa Misia

2 zob.portal www.ozzl.org.pl > prawo >Czas pracy od 1 maja 2004r.
wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości sprawa C-397/01 do C-403/01 .
http://www.ozzl.org.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=155&Itemid=314&lang=pl

3 Aby dyrektywa obowiązywała nie musi być wdrożona do ustaw polskich
Wyłączną podstawą prawną wyroków Sądu Najwyższego (6.06.2006r.) Sądu Okręgowego w Krakowie (29.12.2006r.) w sprawie Misia jest dyrektywa, mimo że jeszcze nie została wdrożona do ustaw polskich, czyli sądy polskie potwierdziły że w związku ze sprzecznością prawa polskiego i europejskiego należy stosować prawo europejskie w zakresie czasu pracy lekarzy.

4 5 x 7 g 35 min = 5 x 7,58 g = 37,91 g

5 poprzednie określenie "dyżurował" - jest nieuprawnione od 1 maja 2004 r., prawo UE nie zna takiego określenia, definiuje czas pracy i czas odpoczynku, brak form pośrednich
np. ”dyżur”.

6 Wigilia, Boże Narodzenie, Św. Szczepana, 31.12., Nowy Rok, Wielkanoc, Poniedziałek Wielkanocny, Zesłanie Ducha Św., Wszystkich Świętych, …
to propozycja minimum, lista jest dopiero otwarta …

7 Minister Zdrowia p. Zbigniew Religa o dyżurze

8 równoważny czas odpoczynku i dopłata do wynagrodzenia za dyżury por. wzór pozwu
http://www.ozzl.org.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=163&Itemid=318&lang=pl

9 Szacunkowa wartość rekompensat lekarzy za ponadnormatywną pracę - równoważny czas odpoczynku i dopłata do wynagrodzenia za „dyżury” – od 1 maja 2004r. do 30.04.2007r. wynosi 3 miliardy złotych (zob. Projekt Radykalna Prywatyzacja)

10 tygodniowa norma czasu pracy wraz z pracą w godzinach nadliczbowych – art. 6 dyrektywy 2003/88
Z art. 151 k.p. wynika, że miesięcznie można przepracować przeciętnie 12,5 g nadliczbowych, a rocznie 150. [ 150 g : 12 miesięcy = 12,5 g/mieś.]

11 Z-ca Ministra Zdrowia p. Bolesław Piecha podał informację, iż brakuje w Polsce 20 000 lekarzy Wiadomości TVP1, 15.04.2007r. g. 1930